باسمه تعالی متن سخنرانی حضرت آیت الله سید هاشم حسینی بوشهری«دامت برکاته» موضوع: روز معلم-شهید مطهری، فرهنگبان بیدار تاریخ: 90/02/12 مکان: قم،
|
لا حَولَ وَ لا قُوَّةَ الّا بِاللهِ العَلِیِ العَظیِم، حَسبُنَا الله وَ نِعمَ الوَکیِل، نِعمَ المَولی وَ نِعمَ النَّصیِر.
اَعُوذُ بِاللهِ مِنَ الشَّیطَان الرَّجِیم بِسمِ اللهِ الرَّحمَنِ الرَّحِیم.
«الْحَمْدُ لِلَّهِ رَبِّ الْعالَمِين بَارِء الْخَلَائِقِ أَجْمَعِينَ، باعِثِ الْأَنْبِيَاءَ وَ الْمُرْسَلِين ثُمَّ الصَلاةُ و السَّلامُ عَلَى سَيِّدِنَا وَ نَبِيِّنَا حَبیبِ إلِهِ العالَمین أبِیالقاسِم مُحَمَّد (ص) وَ عَلَى آلِهِ الطَّيِّبِينَ الطَّاهِرِينَ المَعصومین المُکَّرَمین الهُداةِ المَهدیّین و اللَّعنُ الدائِم عَلی أعدائِهِم أجمَعین مِنَ الآن إلی قِیامِ یَومِ الدِّین آمینَ یا رَبَّ العالَمین»
«مِنَ الْمُؤْمِنينَ رِجالٌ صَدَقُوا ما عاهَدُوا اللَّهَ عَلَيْهِ فَمِنْهُمْ مَنْ قَضى نَحْبَهُ وَ مِنْهُمْ مَنْ يَنْتَظِرُ وَ ما بَدَّلُوا تَبْديلا».[1]
جلسه باشکوهی است که به همت تولیت آستانه مقدسه، سپاه علی ابن ابی طالب و مجموعه های سپاه مستقر در استان، سازمان آموزش و پرورش و سازمان اوقاف تشکیل یافته است. مناسبت امروز در مرحله اول، سالگرد شهادت استاد شهید، فیلسوف، متکلم و مفسر بزرگ اسلامی آیت الله شهید مرتضی مطهری است و به همین مناسبت به عنوان روز معلم و روز آموزش عقیدتی سیاسی سپاه نیز نامگذاری شده است.
خدای متعال در قرآن مجید ویژگیهایی را برای انسانهای نمونه بیان کرده است که این ویژگیها در شخصیت شهید مطهری موج میزند. ویژگی مانند ایمان، علم، عمل صالح و تسلیم در مقابل حق.
ایمان و عمل صالح: خدای متعال میفرماید: «يَرْفَعِ اللَّهُ الَّذينَ آمَنُوا مِنْكُمْ وَالَّذينَ أُوتُوا الْعِلْمَ دَرَجاتٍ».[2] در پیشگاه خداوند مؤمنان و عالمان برخوردار از مدال افتخار و امتیاز هستند. عالمان کسانی هستند که علم و دانش خود را به دیگران منتقل میکنند تا فضای جامعه را یک فضای علمی کنند. عالمان دین و چه عالمانی که به ظاهر روحانی شناخته نمیشوند ولی در سایه وجود آنها فکر فرهنگی در جامعه گسترش پیدا میکند.
ایمان سرمایه است به قول یکی از دانشمندان در تفسیر ایمان این جمله را نوشته است که ایمان آن چیزی است که انسان با آن زندگی میکند یعنی زندگی چیزی جدای از ایمان نیست. قرآن مجید ایمان را به عنوان بالاترین سرمایه میشناسد: «هَلْ أَدُلُّكُمْ عَلى تِجارَةٍ تُنْجيكُمْ مِنْ عَذاب ٍأَليم*تُؤْمِنُونَ بِاللَّهِ وَ رَسُولِه»[3]و «يَوْمَ لا يَنْفَعُ مالٌ وَ لابَنُون*إِلاَّ مَنْ أَتَى اللَّهَ بِقَلْبٍ سَليم».[4] دغدغه همه برای روز قیامت این است که با ما چه برخوردی میشود و جایگاه ما کجاست؟ آن روزی که هیچ چیزی به داد انسان نمیرسد، آن چه به انسان سود میرساند و به عنوان تجارت نجات بخش است، ایمان به خدا و پیامبر است.
علم: یکی از آثار ارزشمند علم حالت خشیت است، «إِنَّما يَخْشَى اللَّهَ مِنْ عِبادِهِ الْعُلَماء».[5] انسانهای عالم، انسانهایی هستند که حالت خشیت دارند؛ یعنی چون مسئولیت پذیر وعالم هستند، ترس همراه با تعظیم در مقابل خدا دارند.
تسلیم بودن در مقابل خدا: «إِنَّ الَّذينَ آمَنُوا وَ عَمِلُوا الصَّالِحاتِ وَ أَخْبَتُوا إِلى رَبِّهِمْ أُولئِكَ أَصْحابُ الْجَنَّةِ هُمْ فيها خالِدُون».[6] مؤمنان و کسانی که اهل عمل صالح هستند و در مقابل خدا تسلیم هستند، اهل بهشت هستند. سؤال این است که معنای « أَخْبَتُوا إِلى رَبِّهِمْ» چیست؟ سه تفسیر برای «اخبتوا» شده است:1. در مقابل خداوند خاضع هستند 2. در مقابل فرمان پروردگار عالم تسلیم هستند 3. به وعده های خداوند اطمینان دارند.
در رابطه با شهید مطهری نکتهای که میخواهم عرض کنم این است که چرا از موفقیتهای شهید مطهری یاد میشود ومیگویند او معلم موفقی است؟ رمز آن این است که:
1. ایشان از عمر خود به تمام معنا استفاده کرد و لحظهای از لحظات عمر او به هدر نرفت.« يُسْأَلَ عَنْ أَرْبَعٍ عَنْ عُمُرِهِ فِيمَا أَفْنَاهُ وَ عَنْ شَبَابِهِ فِيمَا أَبْلَاهُ وَ عَنْ مَالِهِ مِنْ أَيْنَ اكْتَسَبَهُ وَ فِيمَا أَنْفَقَهُ وَ عَنْ حُبِّنَا أَهْلَ الْبَيْتِ ».[7] فردای قیامت از عمر، از جوانی، از مال و ثروتی که بدست آوردهایم و از محبت اهل بیت از ما سؤال میشود. شهید مطهری در راه تحصیل علم و دانش هر جا استادی را سراغ میگرفت دنبال میکرد تا بتواند از مراتب علمی و کمالات او استفاده کند. او خود را برای مرزبانی آماده میکرد و مرزبان باید تمام شرایط مرزبانی را در خود جمع کند و جامع باشد تا بتواند عنوان مرزبانی را ایفا کند. لذا امام در رابطه با شهید مطهری میفرماید: او مردی بود که در اسلام شناسی و فنون مختلف اسلام و قرآن کریم کم نظیر بود. این گواهی، بزرگترین مدرک برای شهید مطهری است. در جای دیگری حضرت اماممیفرماید آثار قلم و زبان او، بیاستثناء آموزنده است و مواعظ و نصایح او که از قلبی سرشار از ایمان نشأت میگرفت برای عارف و عامی سودمند بود. رهبر فرزانه انقلاب درباره ایشان میفرماید آقای مطهری در پیروزی انقلاب و در به وجود آوردن این انقلاب نقش بسیار مؤثری داشتند. در مورد حراست از مرزهای ایدئولوژیک و حفظ شعار «نه شرقی و نه غربی» و به خصوص التقات زدایی از اندیشه اسلامی آقای مطهری یک فرد بی نظیر ساخته بود و این از ویژگیهای شهید مطهری است.
2. در صدد احیای تفکر دینی بود. سراسر زندگی مطهری در این جهت صرف میشد که دین را چطور به جامعه عرضه کنیم و خرافات را چگونه از دین دور کنیم و دین را بدون هیچ پیرایهای به نسل جوان عرضه کنیم. در دانشگاه که میرفت و در مقابل مارکسیستها و روشن فکران وابسته به غرب میایستاد و زمانی که به تجزیه و تحلیل مسائل دینی میپرداخت، مستدل و محکم سخن میگفت و اگر کسی پیرو دین هم نبود به استدلال ایشان که نگاه میکرد، شیفته بیانات شهید مطهری میشد.
3. دشمن شناسی.اگر کشور و جامعهای میخواهد پیروزی را در آغوش بگیرد و به رشد و تعالی برسد، یکی را راههای اساسی آن شناخت دشمنان کشور و انقلاب است. شهید مطهری در چند عرصه مبارزه میکرد: 1. استبداد داخلی، 2. استعمار خارجی، 3. با جریانات التقاتی داخلی.
یکی از دوستان شهید مطهری میگوید روزی در منزل شهید بودیم و شهید مطهری این جمله را فرمود که من با جریانات انحرافی و عقیدتی مقابله میکنم؛ ممکن است مرا بکشند اما من حرف خود را میزنم چون میدانم این جریانات برای دین خطرناک هستند. قبل از پیروزی انقلاب و در روزهایی که شورای انقلاب تشکیل شده بود و بختیار در رأس دولت بود، تمهیداتی فراهم کرده بودند که بختیار اطلاعیه بدهد و به نزد امام برود و در نتیجه بختیار ارادت خود را به امام اعلام کند. شهید مطهری زمانی که آن اعلامیه را دید، فرمود اگر این اعلامیه منتشر شود بختیار احساس میکند که توانسته است جای پا در انقلاب باز کند و امروز جای بختیار نیست.شهیدان بهشتی و مطهری به میدان آمدند و اجازه ندادند که آن اعلامیه منتشر شود و آن ملاقات صورت بگیرد.
4. آینده نگری. یکی از مسائل مهمیکه ما در انقلاب و برای اداره انقلاب نیاز داریم، آینده نگری است. ایشان آن روز حرکتهایی را که ممکن بود بعد از انقلاب اتفاق بیفتد رصد میکرد. خیلی از خیرخواهان گفتند جناب آقای مطهری اجازه بدهید پرچم مارکسیست ها و مجاهدین هم با پرچم اسلام خواهان بالا برود. ما در این که شاه باید برود مشترک هستیم پس بگذارید شاه برود و بعد به مسائل رسیدگی میکنیم. شهید مطهری فرمود تا پرچم مجاهدین خلق و مارکسیستها پایین نیاید، من اجازه راهپیمایی نمیدهم. هدف ما تنها برداشتن شاه نیست بلکه هدف ما برداشتن شاه و اجرای حاکمیت اسلام است. آیت الله مهدوی کنی ریاست مجلس خبرگان میگوید آن روز برای ما پذیرش این سخن کمیدشوار بود، ولی بعد هم برای ما روشن شد که حق با شهید مطهری است چون « الْمُؤْمِنُ يَنْظُرُ بِنُورِاللَّه».[8]
شهید مطهری معتقد بود که چند عامل در تداوم انقلاب نقش کلیدی دارد:
1. تداوم عدالت خواهی: شهید مطهری معتقد بود مردم باید طعم عدالت حقیقی اسلامی را بچشند تا بدانند انقلاب برچه پایهای شکل گرفته است؛ زیرا اگر عدالت فراموش شود، انقلاب هم فراموش خواهد شد.
2. استقلال مکتبی باید حفظ شود: یعنی مکتبی که ما داریم دچار رخنه دیگران نشود تا با آن استقلال مکتبی به دنیا عرضه کنیم که اگر به دنیا عرضه کردیم دنیا می پذیرد.
3. متولیان انقلاب باید آزادیهای در چارچوب مکتب را پاسداری کنند و اجازه ندهند دیگران شعار آزادی بدهند و ما به صورت انفعالی با آنها برخورد کنیم و متولیان انقلاب، خود باید منادی آزادی باشند.
4. جایگاه روحانیت: روحانیت باید استقلال خود را حفظ کند و ایشان معتقد بود که روحانیت نباید وابسته به دولتها شود. اگر روحانیت وابسته به دولتها شود و استقلال خود را از دست بدهد، آن دیدبانی لازم را روحانیت نخواهد داشت. البته وابسته بودن به دولتها باید تفسیر شود و نه اینکه در مقابل دولت اسلامی بایستد اما هضم در دولتها نشود. به تعبیر رهبر فرزانه انقلاب هم حامیدولت باشد و هم ناصح دولتها باشد.
شهید مطهری میفرمودند این انقلاب آفاتی دارد که عبارتند از:
1. ناتمام ماندن نهضت: انقلابهایی که در این کشور شکل گرفته است از انقلاب تنباکو تا انقلابهای دیگر، روحانیت تا مرز پیروزی انقلاب پیش آمده است و بعد به خاطر عللی کنار کشیده است و انقلاب ضربه جدی خورده است. ایشان میفرماید یکی از آفتهای انقلاب این است که انقلاب ناتمام بماند و متولیان انقلاب خود را از انقلاب کنار بکشند. اگر روحانیت و انقلابیون به عنوان پیشکوست خود را کنار بکشند این انقلاب دچار آفت خواهدشد.
2. نفوذ اندیشه های بیگانه و انحرافی: اگر اندیشههای بیگانه و انحرافی وارد انقلاب شد این انقلاب ضربه میخورد.
3. رخنه فرصت طلبان در انقلاب: یعنی کسانی که با استفاده از نام انقلابی بودن ورود پیدا کنند و به انقلابضربه بزنند.
4. تجدد گرایی افراطی: اگر جامعه ما دچار تجدد گرایی افراطی شد این انقلاب به نتیجه نمیرسد.
این انقلاب باید روح حماسه در آن دمیده شود تا دچار حالت رکود نشود. همیشه باید تنور انقلاب را گرم نگه داشت که خوشبختانه در مناسبتهای مختلف تلاش ما این بوده است که تنور انقلاب گرم نگه داشته شود. 22 بهمن، روز قدس و ... از مناسبتهایی است که با حضور مردم روح تازهای به انقلاب دمیده میشود و انقلاب بعد از 32 سال همچنان پابرجا مانده است.
دعای پایانی
پروردگارا ما را بیامرز، به اسلام و اسلامیان عزت عنایت بفرما، روح شهید مطهری را از همه ما راضی و خشنود بگردان، نسل جوان ما را با آثار این استاد شهید و معلم نمونه آشناتر بگردان، روح بلند رهبر فقیدمان عالیست اعلا بگردان، به مقام معظم رهبر عزیزمان توفیق عنایت بفرما، در فرج مولایمان تعجیل عنایت بفرما.
«والحمد لله رب العالمین»